Kako su Jevreji tražili novu otadžbinu

Povod za seriju tekstova o sudbini Jevreja je napad na ambasadu Izraela i ranjavanje srpskog žandarma.

Bez ikakve krivice Srbe uvlače u ring da mire jevreje i arape kao da Srbija nema svoih briga.

Srbi su mali Rusi pa kad je tako onda napred u boj sa Rusijom, a sa Srbima će se obračunati malo kasnije.

Krajem 19. i početkom 20. veka Jevreji su postali glavobolja cele Evrope, gde je došlo do porasta antisemitskog raspoloženja i jevrejskih pogroma. Istorija kaže da su Jevreji počeli masovno da se vraćaju u svoju istorijsku domovinu i naseljavaju se u Palestini, Osmanskog carstva. Odmah su počeli prvi sukobi sa Arapima.Naravno, nije to bilo tako prosto ali knjige kažu tako, pa neka tako i ostane.

Za to vreme Evropa je grozničavo tražila mesto za kompaktno naseljavanje Jevreja. Tražili, tražili i tražili, ali bez rezultata. Sovjetski Savez je prvi realno pokušao da reši ovo
pitanje.

Pozadina problema

Do kraja 15. veka Jevreji su proterani iz svih evropskih država. Masovno su hrlili u Poljsku, koja je posle ujedinjenja sa Litvanijom 1569. godine postala Poljsko-Litvanski savez. Jevreji su proterivani zbog kamate, huškanja, želje za vlašću po svaku cenu, pa čak i zbog ubistva hrišćana u ritualne svrhe. Komonvelt Poljsko-Litvanski nije opstao dugo, što je bilo i očekivano sa takvom koncentracijom jevrejskog stanovništva. Unija je pukla nakon tri podele njene teritorije, od 1772. do 1795. godine, između Rusije, Austrije i Pruske.

Rusija je od Poljsko-Litvanske zajednice nasledila veliki broj jevrejskog stanovništva, kome nije bilo dozvoljeno da živi na teritoriji Ruske imperije .Imali su pravo da žive samo izvan urbanih naselja, što je dovelo do revolucionarnih osećanja među Jevrejima.


IZVOR: Ustupljena fotografiaj / Protest Jevreja u Moskvi

Po završetku Prvog svetskog rata i pada Otomanskog carstva, Jevreji jednostavno nisu imali gde da idu pa su pohrlili u svoju istorijsku domovinu – Palestinu po savetu prvog cionističog kongresa 1897. godine, koji je za cilj postavio stvaranje jevrejske države u Palestini.

Britanske trupe su ušle u Palestinu 1922. godine, na osnovu Balfurove deklaracije. Liga naroda dala je Velikoj Britaniji mandat da upravlja Palestinom, koji je ostao na snazi do 1947. godine. Za stvaranje jevrejske države bili su zainteresovani ne samo Jevreji, već i vodeće svetske sile: SSSR, SAD, Velika Britanija, pa čak i nacistička Nemačka.

Malo je poznato da je sam Hitler sve do 1943 g. bio zainteresovan za ekstradiciju Jevreja u Palestinu ali ga je sprečio nedostatak transportnih sredstava. Vozovi i kamioni su mu bili potrebni za transport trupa pa o jevrejima nije ni malo mario, osim...

Britanija je pozvala Jevreje da se nasele u istočnoj Africi.

Osnivač političkog cionizma Teodor Hercl sastao se 1903. sa britanskim ministrom Džozefom Čembrlenom kako bi predložio plan za stvaranje jevrejske države. Britanija je ponudila Ugandu kao privremeno utočište za Jevreje iz Rusije. Na šestom cionističkom kongresu 1903, većina je glasala za, ali dve godine kasnije na Sedmom kongresu ta ideja je odbijena.

Madagaskarski plan

Ovaj plan su razvile Francuska i nacistička Nemačka kasnih 1930-ih kako bi se Francuska oslobodila hiljada jevrejskih izbeglica i uklonili svi Jevreji iz Nemačke. Nakon kapitulacije Francuske u leto 1940. godine, SS oficir Adolf Ajhman, koji je bio zadužen za prisilnu jevrejsku emigraciju, pripremio je plan za evakuaciju 4 miliona Jevreja na
Madagaskar. Treći Rajh je odobrio plan, ali mu se usprotivio Američki jevrejski komitet. Jasno je kao dan da je Hitler zazirao od jevrejskog lobija iz Amerike . Nacisti su napustili plan Madagaskara u februaru 1942. godine, razvili su drugi plan - program istrebljenja.

Projekat iz SSSR-a

Sovjetski Savez je bio prva od svih država koja je praktično pristupila jevrejskom pitanju. Početkom 1920-ih, sovjetske vlasti su počele aktivno da raspravljaju o preseljenju jevrejskih radnika za kompaktan život. U početku je bilo planirano da se presele na Krim, ali je 1927.
Birobidžan označen kao područje buduće kolonizacije.
Drugovi iz Kom- ZET-a (Odbora za naseljavanje jevrejskih radnika) posetili su ovo područje,
smatrajući ga sasvim prihvatljivim za buduću kolonizaciju i nazvali ga „sovjetskim Izraelom“.

Jevrejski migranti na stanici Tihonkaja

Mesto gde je Birobidžan kasnije nastao zvalo se stanica Tihonkaja. Ovde su 1928. godine počeli da stižu vozovi sa jevrejskim naseljenicima. Mnogi doseljeni Jevreji su okrenuli ​​nazad, nezadovoljni životnim uslovima, nedostatkom robe i oštrom klimom. 1928. do 1934. godine privreda SSSR-a se brzo razvijala, pa su stvoreni uslovi za jačanje Jevrejske autonomne oblasti, koja je status dobila 7. maja 1934. godine.

Godine 1991. ukazom Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR-a, Jevrejska autonomna oblast je izdvojena iz Habarovske teritorije i postala nezavisni subjekt Ruske Federacije.
Jevrejska autonomna oblast zauzima prvo mesto u Rusiji po broju ljudi koji su otišli ​​u Izrael .U Izraelu živi više od 15 hiljada repatrijanata iz Jevrejske autonomne oblasti.
Ovako uopšteno izgleda knjiška slika rešavanja životnog prostora za Jevreje. Jevreji i Arapi da žive zajedno!? Moguće, a nije moguće!


IZVOR: Ustupljena fotografiaj / Sinagoga u Irkutsku

Šta da se radi, očigledno je Palestina istorijska domovina za Jevreje, i oni će je i dalje deliti sa Arapima. Doduše... Natenijahu misli drugačije i na putu je da protera sve Arape iz Gaze i stvori čisti etnički prostor za Jevreje. Što ne protera... Nema veze, sve će Alah ponovo roditi, ali malo dalje od Palestine.

„Sovjetski Izrael“: kako je Staljin rešio „jevrejsko pitanje“ u SSSR-u

Pišemo o sudbini jevreja , liku i deli boljševika –jevreja koi su, ruku na srce, malo doprineli a najviše profitirali od «Oktobarske Revolucije». Šta su i kako su sebe pokazali u prošlim vekovima « Glas Javnosti» namerava da piše u drugom i trećem nastavku.

Pošto je rešenje nacionalnog pitanja od strane boljševika podrazumevalo političko samoopredeljenje naroda na određenoj teritoriji, Jevreji su takođe imali pravo na sopstvenu republiku ili autonomiju . Na ovom putu, uspešni konkurenti boljševika bili su cionisti, koji su se zalagali za stvaranje jevrejske države u Palestini. U godinama građanskog rata i u prvoj polovini 1920-ih. nekoliko stotina hiljada Jevreja otišlo je u Palestinu sa teritorija koje su činile SSSR 1922. godine.

Uključivanje Jevreja u poljoprivredu bi rešio „jevrejsko pitanje“ u „proleterskom“ duhu. Staljin je još 1918. godine osnovao „Jevrejsku sekciju“ Narodnog komesarijata za nacionalnosti. Sekcija se bavila problemima naseljavanja jevrejskog naroda u radničku državu. Jedan od njenih najvažnijih projekata bilo je organizovanje jevrejskih poljoprivrednih opština. Boljševici su čak uspeli da dobiju novac od jevrejskih organizacija u SAD i Zapadne Evrope za njegovo sprovođenje. Jedan od njihovih vođa, Džejms Rozenberg, predsednik američkog Agro Jointa, objašnjavao je da će „na selu urbani Jevrejin izgubiti nervozu i nestrpljenje“. Boljševici su 1924. godine stvorili „Komzet za sovijetsku organizaciju jevrejskih radnika“ . Planirano je da do kraja 1926. godine približno 500 hiljada Jevreja besplatno dobije 100 hiljada hektara zemlje za obradu u Ukrajinskoj SSR i Krimskoj ASSR RSFSR.

Organizovanje jevrejskih naselja nailazilo je na različite teškoće: nevoljnost mnogih Jevreja da ovladaju neobičnim načinom života, tako i, pasivni otpor lokalnih sovjetskih organa da dodeli zemlje jevrejskim opštinama i zadrugama. Iza ovog otpora stajalo je nezadovoljstvo lokalnog stanovništva, njegovom vekovnom tradicijom neprijateljstva prema Jevrejima. Tražili su da se i njima da zemlja, a ne samo Jevrejima. Mora se pretpostaviti da se mnogim Jevrejima nije dopala perspektiva takvog susedstva. Tokom 1920-30-ih godina. Mnogi nacionalni okrugi su stvoreni u različitim regionima zemlje, gde su pojedine nacionalne manjine živele kompaktno, ali njihov broj nije davao osnovu za stvaranje autonomne republike ili regiona. Godine 1927. u Hersonskoj oblasti Ukrajine stvoren je prvi jevrejski nacionalni okrug u SSSR-u. Na tom mestu je 1807. godine formirana jevrejska poljoprivredna kolonija Seidemenukha („Tiho polje“). Boljševici su je preimenovali u Kalinjindorf i pokušali da od nje naprave uzornu komunu sovjetskih
Jevreja. Godine 1929. u Zaporoškoj oblasti je nastao Novozlatopoljski jevrejski nacionalni okrug, 1930. godine - Stalindorfski u Dnjepropetrovskoj oblasti i Frejdorfski na Krimu.
 
Sve zadruge , osim poslednje, organizovane su na osnovu drevnih jevrejskih zemljoradničkih kolonija nastalih u prvoj polovini 19. veka. Jevrejske autonomne oblasti postojale su do Velikog otadžbinskog rata. Projekat jevrejske sovjetske republike .Godine 1926, posle propasti ideje o uvođenju najvećeg dela Jevreja u poljoprivredni komunistički rad, sovjetsko rukovodstvo je raspravljalo o pitanjima daljeg nacionalno-teritorijalnog uređenja Jevreja. Predsednik Centralnog izvršnog komiteta SSSR Mihail Kalinjin bio je pristalica stvaranja nacionalne Jevrejske republike na Krimu . Međutim, značajan deo jevrejskih „neseljačkih“ aktivista se usprotivio ovom projektu, plašeći se, ako bude sproveden, eksplozije antisemitizma među stanovništvom. U vrhu boljševičke partije i dalje je vođena žestoka borba za vlast. Staljin je upravo razbio „levu devijaciju“ koju su predvodili Trocki, Zinovjev i Kamenjev i nije želeo da slabi svoju poziciju zbog svađe sa komunistima Ukrajine, koji očigledno nisu odobravali uspostavljanje jevrejske autonomije na njihovoj teritoriji. Kao alternativa, dugo se zagovara projekat kolonizacije dalekoistočnih zemalja uz pomoć jevrejskih doseljenika.

Još 1924. godine ekspedicija Komzet koju je predvodio profesor Boris Bruk preporučila je teritoriju Amurske oblasti za sveobuhvatan razvoj. Plan stvaranja jevrejske autonomije na Dalekom istoku sadržan je u rezoluciji Centralnog izvršnog komiteta SSSR-a od 28. marta 1928. godine. Njegov centar trebalo je da bude naselje Birobidžan na Habarovskoj teritoriji. Suprotno uvreženom verovanju, naziv, nije jevrejski, već potiče od Evenkijskih imena dve lokalne reke – Bira i Bidžan. Već 1928. godine, dobivši sredstva od sovjetske vlade, nekoliko hiljada porodica jevrejskih migranata stiglo je u region. Pre nego što je započelo preseljenje, područje predviđeno za buduću jevrejsku
autonomiju bilo je naseljeno sa samo 1.200 ljudi. Ovog puta boljševici su uspeli da pribave pomoć stranih jevrejskih organizacija. Veliku pomoć pružila je Američka organizacija za razvoj jevrejske zemlje, koja je imala akcije prikupljanja sredstava širom Sjedinjenih Država u znak podrške jevrejskoj autonomiji na Dalekom istoku.

Tokom šest godina (1928-34), prebacila je 250 miliona dolara u fond za osnivanje Jevrejske autonomne oblasti. Pored toga, donirala je veliku količinu poljoprivredne opreme i semena budućim kolonistima. Ova organizacija je proučavala uslove područja gde će Jevreji biti preseljeni, dala je zeleno svetlo za njihovo preseljenje i vodila široku propagandnu kampanju u Sjedinjenim Državama u znak podrške sovjetskom rukovodstvu. Godine 1930. formiran je Birobidžanski nacionalni okrug, a 7. maja 1934. godine formirana je Jevrejska autonomna oblast u sastavu Dalekoistočne teritorije. Uprkos poteškoćama u razvoju teritorije, već 1935. godine njeno stanovništvo je iznosilo 61,5 hiljada ljudi. Važno je napomenuti da je kolonizacija koja se odvijala privukla ne toliko Jevreje koliko stanovništvo SSSR-a u celini. Jevreja je bilo svega 22,% od naznačenog broja, a potom se udeo Jevreja u stanovništvu autonomne oblasti samo smanjivao.


Zaključak je da su jevrejski aktivisti stekli pravo da kao predstavnici jevrejske oblasti budu politički i ekonomski privilegovani . To im je bio najbliži put do vlasti u Kremlju. Osim toga, vlasti Moskve su finansirali jevrejsko školstvo, kulturu, novine ...

Zaključci:

Stvaranje jevrejske autonomije u SSSR-u direktno je sledilo iz doktrine nacionalne politike komunista. Projekat je dao sovjetskom rukovodstvu velike propagandne dividende na Zapadu.Boljševicima su rasle šanse da privuku više stranih zajmova sovjetskoj ekonomiji zahvaljujući jevrejskom lobiju. Staljinovu organizaciju na Dalekom istoku krasila su dva zadatka. Prvi je nemogućnost da se podstiče antisemitizam uspostavljanjem jevrejske republike u Ukrajini ili na Krimu. Drugi je da se celom svetu predstavi „uspešno rešenje jevrejskog pitanja u SSSR-u” razvojem dalekoistočnih, čistih zemalja Jevreja, stvaranjem uzorne jevrejske kolonije u nekada divljoj zemlji.

Romansirana istorija jevrejske borbe za svoju državu nije ni priblizno bila tako okupana i namirisana.Velika želja Jevreja za svojom autonomijom na poluostrvu Krim nije rođena pre svega "zaslugom" Staljina koji je paranoično shavatio da bi Jevreji mogli i da se otcepe od SSSR-a a Krim je naj-naj zemlja koju su ruski carevi kupili ratovima i platili morem ruske krvi. Veliki upliv američkih dolara je bio privlačan havarisanoj državi SSSR . Taj posao su podržavali gotovo svi boljševici u vladi Staljina što nije čudo jer je velika većina komesara , generala i finansijera bila jevrejske nacionalnosti. Krenulo je tako a onda se desio- Staljin.

Sutra : Priča o jevreima pri ruskim carevima i jevrei komunisti u «Oktobarskoj revoluciji».

Priredio Šone Ninin