Da li znate u kojim sve zemljama danas zvone crkvena zvona?

U mnogim pravoslavnim zemljama, kao što su Grčka, Rusija, Srbija, Ukrajina, Rumunija, Bugarska, Gruzija, Kipar, Severna Makedonija, Crna Gora i Moldavija, danas se slavi Uskrs.

Međutim ono što mnogo ljudi ne zna, jeste da postoji velika pravoslavna zajednica širom sveta i svaka od njih ima makar jedan običaj koji se razlikuje od drugih.

Gruzija

Uskršnji običaji Gruzina, koji važi za većinski pravoslavni narod u Gruziji, imaju mnogo sličnosti sa onima iz Srbije kao što su farbanje jaja lukovinom, odlazak na noćnu liturgiju i vođenje strogog posta.

Međutim jedan od najdragocenijih običaja smatra se pečenje slatkog hleba poznatog kao "paška", bogate, ukusne pogače punom putera i jaja koja se tradicionalno priprema samo za Uskrs. Danas je "paška" dostupna u prodavnicama, ali bez obzira na zahtevni i dug način pripreme, mnogi i dalje vole da ih pripremaju tradicionalno u svom domu dok farbaju jaja.

Pored toga, važan deo uskršnje duhovnosti u Gruziji predstavlja i poklonjenje moštima svetitelja, čemu se pridaje veliki značaj tokom prazničnih dana.

foto: Pixabey

Moldavci su bliski po kulturi i poreklu sa Rumunima, te su pravoslavni vernici ove zemlje podeljeni između Moldavske pravoslavne crkve (Moskovska patrijaršija) i Besarabskemitropolije (Rumunska patrijaršija).

Baš kao i kod nas, posna hrana i svečana noćna liturgija spada među glavnim tradicijama, a kao i u Gruziji, priprema se uskršnja pogača, a uz to i domaći kvas.

U neki krajevima Moldavije deca, kao u zapadnim zemljama za Božić, idu od kuće do kuće pevajući praznične pesme.

Pravoslavci u Belorusiji imaju dosta zajedničko sa Srbima, Rumunima, Moldavcima i Gruzinima što se tiče posta, liturgije, slatkog jela i farbanja jaja.

Međutim lokalni običaji poput specijalnog ukrašavanja tradicionalnim vezovima i ornamentima i priprema uskršnjeg hleba pod nazivom "kulіč" je ono što čini Belorusiju drugačijom.

Kulіč se peče u obliku visokog cilindra i nosi se u crkvu na osvećenje.

Pravoslavne braće ima i u Etiopiji.

Većina stanovnika su vernici Etiopske pravoslavne Tevahedo crkve koja važi za jednu od najstarijih orijentalnih pravoslavnih crkava koja ne pripada vizantijskoj tradiciji.

Uskršnji post traje 55 dana i veoma je strog – bez ikakvih životinjskih proizvoda.

Uskrs se dočekuje svečano, uz noćnu liturgiju i tradicionalna jela kao što su Doro Vat, začinjena piletina, i inžera,kiseli hleb.

Za razliku od srpske prakse, bogosluženja uključuju muziku, bubnjeve i ritmički ples, što daje poseban duhovni i kulturni ton.

Sestrinska Etiopijskoj, Eritrejska pravoslavna crkva takođe priprada orijentalnoj pravoslavnoj tradiciji.

Uskršnji post i noćna liturgija su obavezni, kao i posebni običaji.

Molitvene povorke idu od sela do sela, nose se tradicionalne narodne nošnje i izvode se pesme poznate kao "mehelet" koju pevaju muški horovi uz pratnju bubnjeva.

Pravoslavlje živi kroz etničku i versku manjinu u Egiptu po imenu Kopti.

Oni Uskrs slave nakon dugog Velikog posta, u skladu sa orijentalnom tradicijom.

Proslava Vaskrsenja uključuje drevne koptske liturgije, čitanje na koptskom i arapskom jeziku, uz pratnju posebne muzike i tamjana.

Uskršnja trpeza obuhvata "feseih“ (slana fermentisana riba) i "ful" (pasulj), jela koji simbolizuju obnavljanje života.

Upečatljiva je i duhovna priprema koja uključuje dane tišine i molitve.

U Siriji, pravoslavnu veru ispovedaju Arapi-pravoslavci, pripadnici Antiohijske pravoslavne crkve, jedne od najstarijih patrijaršija hrišćanstva.

Uskrs se proslavlja po vizantijskom obredu, slično kao u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.

Međutim, običaji uključuju svečane povorke ulicama na Veliki petak, korišćenje tamjana i cveća, kao i pripremanje uskršnjih arapskih jela kao što su kube (punjeni bulgur) i knafe (slatko jelo od sira i šećernog sirupa).

U Libanu, pravoslavni vernici su uglavnom arapskog ili grčkog porekla, i pripadaju takođe Antiohijskoj pravoslavnoj crkvi.

Liturgija se održava u duhu vizantijske tradicije, slično kao u Siriji i Srbiji.

Ono što ih razlikuje je to da se jaja često ukrašavaju zlatom i ornamentima, a priprema se i tradicionalni desert maglibije (mleko sa pirinčem i ružinom vodom).

Uskrs u Libanu često se proslavlja u mešovitim hrišćanskim zajednicama, uz visoku toleranciju i uzajamno uvažavanje različitih konfesija.

U Brazilu, pravoslavlje je prisutno kroz Grke, Ruse, Srbe, Libance i Sirijce, koji su se doseljavali tokom različitih perioda migracija.

U gradovima poput Sao Paula i Rio de Žaneira postoje parohije Grčke pravoslavne arhiepiskopije, Antiohijske crkve, kao i Srpske pravoslavne crkve, te se pravoslavna zajednica u Brazilu smatra najvećom u Južnoj Americi.

Običaji su slični srpskim, ali praznovanje često uključuje elemente lokalne kulture.

U nekim zajednicama, liturgije prate samba muzika, a na uskršnjoj trpezi može se naći i fežoada, tradicionalno brazilsko jelo od pasulja i mesa.


Glas javnosti/T02S

SKINI APLIKACIJU