Zašto je čist vazduh luksuz koji mnogi ne mogu priuštiti
Autor: Glas javnosti
Iako skoro svi u svetu sada udišu vazduh koji je na neki način zagađen, priča o zagađenju vazduha koja se odvija je priča o ekološkoj nejednakosti.
Najnovija studija studija je potvrdila da 97 posto svetske populacije živi u oblastima sa zagađenim vazduhom, a naučnici upozoravaju da kontinuirana izlaganja PM2,5 česticama imaju razorne posledice po čovekovo zdravlje.
Više od 97 posto globalne populacije živi u oblastima u kojima zagađenje vazduha prelazi preporučene nivoe, naveo je Institut za energetsku politiku Univerziteta u Čikagu u svom najnovijem indeksu kvaliteta vazduha. Za porebe ovog istraživanja korišćeni su satelitski podatci za merenje nivoa PM2,5 - opasnih finih čestica koje oštećuju pluća.
Prema procenama stručnjaka ako bi se globalni nivoi PM2,5 čestica smanjili na pet mikrograma po kubnom metru, što je i preporuka Svetske zdravstvene organizacije, prosečan životni vek bi se povećao u proseku za 2,2 godine.
Zagađenje vazduha je jedan od zanemarenih problema javnog zdravlja, a sredstva za njegovo rešavanje i dalje su neadekvatna, stoji navedeno kao upozorenje u spomenutoj studiji.
Direktorka EPIC Indeksa kvaliteta vazduha Hrista Hasenkopf objašnjava da svetske vlade treba ovo pitanje da shvate kao prioritet, s obzirom da se tokom godina naše znanje o uticaju zagađenog vazduha na zdravlje povećalo i da je potvrđena veza između njih.
Procena je da stanovnici Južne Azije izgube u proseku pet godina života usled uticaja prekoračenih nivoa smoga, navodi se u studiji. Dok se Indija smatra jednim od najvećih zagaživača vazduha sa oko 44 posto svetskog udela koje je u povećanju od 2013. godine.
Ako bi se držali procenjenog standarda Svetske zdravstvene organizacije, stanovnici Kine bi živeli duže u proseku oko 2,6 godina, iako se očekivani životni vek popravio za oko dve godine u poslednjih deset godina. Izgleda da je započeti "rat protiv zagađenja" u ovoj zemlji dao očekivane rezultate, jer je prema procenama smanjio prisustvo PM2,5 čestica u vazduhu za oko 40 posto.
EPIC proračuni su zasnovani na prethodnoj studiji koja je utvrdila da bi kontinuirano izlaganje dodatnih 10 mikrograma PM2,5 čestica po kubnom metru smanjilo očekivani životni vek za skoro godinu dana. Naučnici navode kako nijedna zemlja nije uspela da ispuni standard Svetske zdravstvene organizacije - od pet mikrograma tokom 2023. godine, prema istraživanju podataka o zagađenju objavljenom ranije ove godine.
Istraživači sa Harvarda i Univerziteta Emori ispitali su podatke dobijene o skoro devet miliona ljudi na Medicare-u, programu zdravstvenog osiguranja američke vlade za osobe starije od 64 godine. I to tako što su mapirali adrese 1,5 miliona osoba sa potvrđenom dijagnozom depresije sa spiska i uporedili nivoe zagađenja u oblasti u kojoj stanuju.
Ispostavilo se da su ljudi sa ovom dijagnozom u većoj meri bili izloženi zagađivačima poput - finih čestica prašine ili dima i azot-dioksida, koji uglavnom potiče od emisija u saobraćaju i ozona, koji emituju automobili, elektrane i rafinerije. Istraživači navode da su starije osobe posebno podložne depresiji povezanoj sa zagađenjem zbog svoje plućne i neuronske ranjivosti.
Mračni podaci govore da je zagađenje vazduha glavni razlog za sedam miliona smrti u svetu.
Nažalost, osim toga, zagađenje vazduha doprinosi i oko trećini smrtnih slučajeva od moždanog udara, respiratornih bolesti ili raka pluća, a čak četvrtini smrtnih ishoda od srčanog udara.
Ovi podaci odnose se na ljudsku vrstu, ali ne može se zanemariti činjenica da kvalitet vazduha utiče na kompletan život na Zemlji, te da zagađenje vazduha suštinski menja našu klimu i tako utiče na stanje planete.
Izvori zagađenja vazduha su brojni i poznati – od štednjaka i petrolejskih lampi, preko velikih industrijskih pogona pa do šumskih požara i peščanih oluja. Problem je veoma izražen u Africi i Aziji, u urbanim sredinama, gde u zemljama s niskim i srednjim primanjima oko 98 odsto gradova s više od 100.000 stanovnika ne ispunjava smernice koje je propisala Svetska zdravstvena organizacija.
U jednom od većih evropskih gradova, Milanu u Italiji, odlučeno je da se sadnjom tri miliona stabala do 2030. godine smanji zagađenje vazduha. To bi trebalo da eliminiše oko pet miliona tona ugljen-dioksida, a posledično i omogući pad temperature u gradu za oko dva stepena Celzijusa. Veliki projekat ozelenjavanja podrazumeva da se nefunkcionalna železnička mreža pretvori u sedam parkova, kao i da se posadi drveće u školskim kompleksima.
Do pojave visokotehnoloških pristupačnih rešenja, ozelenjavanje predstavlja još uvek najprihvatljiviji metod za bolji vazduh u gradovima.
BONUS VIDEO
SKINI APLIKACIJU
POVEZANE VESTI
KOMENTAR
.png)
