CRVENI RATNICI LETAČI Golubovi u službi Crvene armije (FOTO)
Autor: Glas javnosti
Još od vremena drevne Кine i Rimskog carstva “golubarska vojna pošta“ se smatrala izuzetno efikasnom i aktivno se koristila tokom ratova i sukoba. Čak i tokom Drugog svetskog rata, golubovi su nastavili da rade svoj važan posao, pomažući vojnicima kada bi im se radio veza pokvarila.
Specijalno obučeni nemački jastrebovi i sokoli su često lovili sovjetske krilate kurire na bojnom polju. Golubove su u većoj ili manjoj meri koristile oružane snage gotovo svih armija koje su učestvovale u svetskom sukobu. Sovjetski Savez nije bio izuzetak. Кrilati vojnici Crvene armije su ne samo prenosili informacije, već su i napadali neprijateljske avione.
Golubarska vojska
Sredinom 1920-ih se rasplamsao interes za golubarske komunikacije u Crvenoj armiji, donekle izgubljen nakon Prvog svetskog rata. Pre svega, radničko-seljačkoj Crvenoj vazdušnoj floti su bili potrebni mali pernati pomagači.
Zbog više nego skromnih radio komunikacija u vazduhoplovstvu golubovi su služili za slanje obaveštajnih podataka ili koordinata u slučaju prinudnog sletanja aviona. Golubogrami (depeše) su pisane na tankom papiru i stavljeni u lagani kontejner pričvršćen za nogu ptice.
Rađeni su eksperimenti za lansiranje golubova iz aviona koji lete na visini od 300 metara pa do nekoliko kilometara. Nakon bacanja iz aviona ptice su se momentalno orijentisale u prostoru, i pikirale ka zemlji i nastanjljale let ka svom golubarniku.
Inteligentne ptice su u kopnenim snagama, avijaciji i mornarici, a korišćene su i u zaštiti državnih granica. Aktivno se razvijala mreža stalnih (stacionarnih) i mobilnih golubarskih baza na automobilskim vozilima i konjskim zapregama. Godine 1936. SSSR je imao više od 250 stanica sa 30.000 ptica.
Vojni dreseri
U nekoliko vojnih operacija Crvene armije krajem 1930-ih (sukob sa Japanom na reci Halhin Gol, sovjetsko-finski rat) međutim pokazalo je neefikasnost golublje pošte. Brzo kretanje trupa i česta promena pozicija su činili golublju pošto jednostavno nemogućom.
Zamenik narodnog komesara za vojna i pomorska pitanja SSSR-a Josip Unšliht je 1928. čak predložio uvođenje "vojne dužnosti golubova" u zemlji kako bi se zadovoljile potrebe Crvene armije. U ratnim vremenima su golubovi pismonoše bili neophodni za službu veze. Već sledeće godine je uspostavljena je specijalnost - vojni dreser-odgajivač golubova pismonoša.
- Ova vrsta komunikacije ne vredi ništa u savremenim oblicima ratovanja. Smatram da je potrebno isključiti golubove kao sredstvo za operativne komunikacije iz sastava veze radi dostavljanja službenih informacija - referisao je u avgustu 1940. svom rukovodstvu general-major Andrej Grigorjev, načelnik veze Zapadnog vojnog okruga.
Nada u bitkama
Rat protiv nacističke Nemačke je ubrzo pokazao je da je prerano odustati od golubije pošte i da bi pernati vojnici i dalje mogli biti od velike koristi na bojnom polju. Obučeni golubovi su korišćeni za operativnu komunikaciju štaba sa jedinicama na prvoj liniji fronta. Кad bi se radio stanice pokvarile, jedina nada su bili krilati vezisti.
Golublja komunikacija je bila važna karika u sistemu odbrane Moskve. Trideset uzgajivača golubova je nagrađeno ordenima i medaljama za doprinos u odbrani prestonice. Nemci, koji su i sami koristili golubarsku vezu, bili su veoma svesni kakve štete mogu da im nanesu pernati vojnici u rukama partizana i ilegalnih boraca. Zahtevali su da stanovništvo na okupiranim teritorijama preda sve golubove koje ima u nemačku komandu.
Neposlušnost se kažnjavala smrću. Mladića, 16-godišnjeg stanovnika Rostova na Donu, Viktora Čerevičkina, nacisti su streljali 28. novembra 1941. godine, zato što je nedelju dana skrivao svoje ptice.
Da bi presreli sovjetske golubove, Nemci su držali obučene sokolove i jastrebove. Sačuvan je izveštaj o teškom letu goluba broj 48, kog je nekoliko puta napao nemački jastreb, ali je na kraju uspeo da dođe do kuće:
- Već je pao sumrak kad je 48. pao pod noge uzgajivaču golubova Popovu. Jedna od njegovih nogu je bila slomljena i visila na tankoj koži. Leđa su mu bila očerupana, a grudi prekrivene krvlju. Golubica je teško disala i otvorenim kljunom teško hvatala vazduh.
Posle slanja izveštaja izviđača u štab, golub je zbrinut kod veterinara i spašen.
Кrilati vezisti su održavali nesmetanu komunikaciju između štaba i vojske i divizijskih izviđačkih grupa koje su delovale u pozadini neprijatelja. Za to je sa borcima na neke zadatke išao i uzgajivač golubova sa 20-30 golubova smeštenih u pletene korpe. Ptice su postale najpouzdanije operativno sredstvo za prenošenje važnih informacija za brojne partizanske odrede.
Fiksirane granate
Na Baltičkom frontu je 1944. godine formirana posebna golubarska četa za vezu. Pet stotina golubova, pod nadzorom 80 vojnika, obučeno je da leti u 22 pravca u radijusu od 10-15 kilometara. Sa golubovima je radilo 80 vojnika - dresera. Za šest meseci su uvežbali više od 4.000 golubova.
Pored golubova - vezista u Crvenoj armiji bi se mogle pojaviti i ptice sa fiksiranim granatama pod krilima sa zadatkom da slete na avio bombe okačene pod krilima nemačkih aviona. Ptičiji detonator se automatski otkačinje što omogućuje pernatom diverzantu da odleti, nakon čega se detonator aktivira.
Projekat golubovih mina, međutim, nikada nije sproveden u delo zato što ptice nisu razlikovale vazdušne bombe na neprijateljskim avionima od avio-bombi na sovjetskim bombarderima i tako da su mogle predstavljati veliku opasnost za sopstvenu avijaciju.
Sovjetska golubarska vojska je pretrpela ogromne gubitke tokom Velikog otadžbinskog rata. Ipak, dala je značajan doprinos cilju zajedničke pobede, prenevši desetine hiljada važnih poruka primaocu. Nakon završetka rata, tehnološki napredak je konačno istisnuo golubove iz sistema vojnih veza. Raspuštanjem golubarskih stanica, pernati vojnici su otišli na zasluženi odmor.
priredio Šone Ninin
BONUS VIDEO
SKINI APLIKACIJU
.png)
.png)
