UČINIO JE MNOGO ZA SRPSKU ISTORIJU: Srbi u Istočnoj Bosni opstali su ZAHVALJUJUĆI jednom ČOVEKU! (FOTO)

Srbi u Istočnoj Bosni opstali su zahvaljujući jednom čoveku čije se ime retko pominje, ali ga istorija pamti - Jezdimiru Dangiću.

Jezdimir Dangić je bio pravnik, žandarmerijski oficir, komandant u činu majora jedinice Dvorske žandarmerije, koja je bila zadužena za obezbeđenje kraljevske porodice, njihovih objekata kao i vladinih ministara i zdanja u Kraljevini Jugoslaviji.

Rođen je u Bratuncu 1897. godine, kao svešteničko dete. Još kao đak tuzlanske Gimnazije i pripadnik revolucionarne omladine "Mlada Bosna" osuđen je na tri i po godine zatvora zbog veleizdaje Austrougarske. Kaznu je odrobijao u Tuzli i Zenici, u vreme trajanja Prvog svetskog rata.

Major Dangić je u Drugom svetskom ratu bio načelnik Komande Istočne Bosne i Hercegovine Jugoslovenske vojske u Otadžbini i vođa Srpskog ustanka od avgusta 1941. do aprila 1942. godine u Istočnoj Bosni koja se tada nalazila u sastavu NDH. Protiv majora Dangića i srpskih ustanika nemačko-hrvatske okupacione snage su preduzele više neprijateljskih ofanziva, tokom jedne, januara 1942. njegove snage su pretrpele značajne gubitke u ljudstvu i teritoriji, ali ga nisu uništile. Tada mu Nemačka vojna komanda okupirane Srbije na čelu sa generalom Paulom Baderom, čije su snage bile zadužene za ovaj prostor NDH, nude pregovore o statusu istočne Bosne, koje je u dogovoru sa ostalim srpskim vođama ustanika prihvatio, zapisano je u istorijskim izvorima.

Zarobljeništvo u poljskom logoru

Početkom februara 1942. u Beogradu su održani pregovori između vođe srpskih ustanika majora Jezdimira Dangića sa jedne strane i nemačkih vojnih vlasti u Srbiji i predstavnika vlasti NDH sa druge strane, dok je posrednik bila vlada Milana Nedića. Ovi pregovori su ubrzo propali jer je ustaško rukovodstvo uputilo protestnu notu Nemcima uz obrazloženje da se deo teritorija NDH kao međunarodno priznate države ne može odvajati od njene celine, posle čega je i nemačka komanda u Srbije obaveštena da prekine pregovore svake vrste sa pobunjenicima.

 

 

 

View this post on Instagram

 

 

 

A post shared by Занимљива историја (@zanimljiva_istorijaxxvek)

Nakon ovog nemačko-hrvatske snage preduzimaju najveću do tada ofanzivu na srpske ustanike na čelu sa majorom Dangićem aprila 1942. pod šifrovanim nazivom "Operacija Trio", čiju je glavnu udarnu snagu predstavljala hrvatska Crna legija pod komandom Jure Francetića, koja je izvršila masovne zločine nad srpskim civilima i zarobljenim četnicima u selu Stari Brod na reci Drini. Tokom ove ofanzive nemačke snage zarobljavaju majora Dangića i odvode u zarobljeništvo, u logor Strij, u Poljskoj. Avgusta 1944. major Dangić uspeva da pobegne iz zarobljeništva i pridružuje se poljskom pokretu otpora tokom Varšavskog ustanka u kome ima značajne zasluge. Nakon sloma ustanka zarobljava ga Crvena armija koja ga kao osobu od visokog značaja sprovodi u zatvor Lubjanku u Moskvu, a potom su ga isporučili FNR Jugoslaviji u kojoj je na vlast došla KPJ na čelu sa J. B. Titom. Osuđen je na kaznu smrti i pogubljen je u Sarajevu 1947.

Bratoubilački rat

Kada je Jezdimir Dangić video nastanak bratoubilačkog rata u Srbiji, odlučuje da pređe Drinu i da tamo štiti srpski narod od ustaša. Samo zahvaljujući njegovoj akciji Srbi su opstali na tim prostorima. Nemci su vodili opsežne operacije protiv njega. Uhapsili su ga i poslali u logor Dahau. Uspeo je da pobegne iz logora i da u Poljskoj podigne ustanak rodoljuba protiv Nemaca. Uspeo je da angažovanjem svoje jedinice sačuva nekoliko mostova koji su bili od neprocenjivog značaja za rusko nastupanje ka Berlinu. Dočekao je Sovjete bratski, raširenih ruku, kao oslobodioce. Oni su ga uhapsili i predali komunističkim vlastima u Jugoslaviji. Na montiranom sudskom procesu u Sarajevu, komunisti su pokušali da ga prikažu kao zločinca i osude ga na smrt. To im nije pošlo za rukom, jer je zgrada suda bila preplavljena ljudima, Srbima rodom iz Istočne Bosne koji su ostali živi zahvaljujući upravo heroju Jezdimiru Dangiću. Svi oni zahtevali su njegovo puštanje na slobodu. Nažalost, Dangić slobodu nije dočekao. Bačen je sa prozora suda, a saopšteno je da je izvršio samoubistvo.

(Glas javnosti)

SKINI APLIKACIJU