Danas je Dan studenata Beogradskog univerziteta! Ovaj datum nije slučajno izabran

Beogradski univerzitet od 1955. godine 4. april obeležava kao Dan studenata u znak sećanja na studenta Pravnog fakulteta Žarka Marinovića koji je poginuo 1936. godine tokom demonstracija protiv jačanja fašizma i pritiska vlasti.

Žarko je na studije došao iz sela Očinići kod Cetinja iz siromašne porodice sa željom da završi Pravni fakultet.  

Studentski štrajkovi koje su organizovali komunistički omladinci iz revolucionarnog studentskog pokreta širom Jugoslavije, bili su česta pojava 1930-ih godina.

O tome je pričao profesor istorije Aleksandar Životić.

- Komunistički pokret je tada imao uporište na univerzitetu i predvodio je  “opozicione akcije”, u kojima je nastupao zajedno sa drugim progresivnim i antifašističkim organizacijama.

U skladu sa politikom “narodnog fronta”, stvaranja širokog saveza u borbi protiv fašizma, donetog leta 1935. na sedmom kongresu Kominterne (Treće internacionale), razvili su saradnju sa “omladinom građanskih političkih partija leve orijentacije – rekao je Životić.

Vlada je kao odgovor na rastući bunt oformila Organizaciju nacionalnih studenata (ORNAS), studentsko krilo Organizacije jugoslovenskih nacionalista (ORJUNA).

Dan studenata: U Srbiji upisano 47.946 studenata, znamo i da li ima više devojaka ili momaka

- Kako akcije Vlade nisu dale željene rezultate, vlada Bogoljuba Jevtića je 1935. oformila logor u Višegradu za studente komuniste. Studenti su organizovali nove demonstracije na kojima su pale prve studentske žrtve, ali je logor ukinut – dodao je Životić.

Vlada je nameravala da formira studentsku policiju, ali su se tome usprotivili i student i profesori što je dovelo do masovnog protesta. 

Aprilski štrajk počeo je 3. aprila 1936. godine a sledećeg dana predstavnici desničarskog ORNAS-a zajedno sa policijom pokušali su da zauzmu univerzitetske zgrade u kojima su studenti protestovali.

Došlo je do incidenta ispred Patološkog instituta Medicinskog fakulteta, kada je Slobodan Nedeljković, član ORNAS-a, napao studenta prava Jovana Šćepanovića.

U pomoć mu je pritrčao kolega Žarko Marinović, koji je tom prilikom zadobio dva smrtonosna uboda nožem u leđa.

Vest o njegovom ubistvu brzo se raširila Jugoslavijom, iako je vlast htela da ga “zataška”.

Javnost je bila zgrožena, a posebno su burno reagovali u Crnoj Gori gde je otpočeo talas protesta na čelu sa komunistima.

Vlasti su zakazale sahranu za naredni dan u 8 sati ujutru na Novom groblju.

Veliki broj studenata krenuo je na sahranu.

Policija ih je u tome “sprečavala i nije dozvoljavala prilaz groblju”, što je dovelo do “više sukoba” između žandarmerije i studenata.

Snaga studentskog nezadovoljstva je bila nezaustavljiva. Čitavog dana su u grupama noseći cveće dolazili na Marinovićev grob.

Aprilski štrajk u kome je student prava izgubio život, uspešno je završen krajem meseca povlačenjem odluke o uvođenju policije na Univerzitetu i smenom Vladimira Ćorovića, takozvanog “krvavog rektora”.

Marinovićev ubica osuđen je na pet godina zatvora. Marinovićevi posmtrni ostaci  preneti su 1972. U Aleju zaslužnih građana na Novom groblju, a u rodnom selu kod Cetinja podignut mu je spomenik gde mu svake godine obeležavaju godišnjicu smrti.

 Glas javnosti

SKINI APLIKACIJU