U OVOM SRPSKOM GRADU BILA JE NAJLEPŠA GRAĐEVINA SA NAJDUŽIM BALKONOM NA SVETU: Ruski KNEZ ga je sagradio, a POZNATI SRPSKI GLUMAC TAMO JE SNIMAO FILM! (FOTO)
Autor: Glas javnosti
Letnjikovac Mavrokordato, u Kikindi poznat kao "Jovanovićev salaš" prava je enigma za sve posetioce jer su danas od njega ostala samo četiri stuba.
Letnjikovac Mavrokordato sagradio je ruski Knez Georgije Dimitrijevič Mavrokordato, a danas je ovo imanje poznato u Kikindi kao „ Jovanovićev salaš “.
Knez Georgije Dimitrijevič Mavrokordato rođen je u Odesi 1881. godine, u imućnoj i u svetu veoma raširenoj i poznatoj porodici Mavrokordato. Porodica Mavrokordato imala je veliku političku ulogu u Grčkoj, Turskoj, Moldavskoj i Vlaškoj kneževini, da se ne govori o njihovim zaslugama za Rusiju. Kneževa majka pripadala je čuvenoj grčkoj porodici Baltaci.
Za vreme svog boravka u Budimpešti oženio se sa Katarinom Jovanović, kćerkom senatora Stevana Jovanovića iz Hajdučice.
Njena majka Olga Jovanović, bila je kćerka Lazara Dunđerskog i vlasnica danas poznatog dvorca u Hajdučici. Olgina rođena sestra bila je Lenka Dunđerski kojoj je Laza Kostić napisao pesmu.
Georgije Dimitrijevič Mavrokordato dvadesetih godina dvadesetog veka podigao je na svom imanju „Duboko“ letnjikovac koji se svojom lepotom merio sa najlepšim dvorcima iz tog doba. Imanje se nalazilo na teritoriji Velike Kikinde.
Danas postoji još uvek, sa desne strane puta prema Banatskoj Topoli.
Delovi dvorca koji su se nalazili levo i desno od centralnog, imali su krov sa terasom po kojoj se moglo šetati. Fasada je imala ornamente koji su urađeni po uzoru na dom Mavrokordato u Odesi u kome je knez živeo.
BAŠTINA BEZ ZAŠTITE: Letnjikovac Mavrokordato sagradio je ruski Knez Georgije Dimitrijevič Mavrokordato, a danas je ovo imanje poznato u Kikindi kao „ Jovanovićev salaš “. Knez Georgije Dimitrijevič Mavrokordato rođen je u Odesi 1881. godine, u imućnoj i u svetu veoma raširenoj pic.twitter.com/PRmSykUW6J
— Robert Coban (@robert_coban) November 6, 2020
Za tadašnje građane Kikinde, bio je dvorac iz bajke, nesvakidašnja građevina koja je ostavljala one, koji su je prvi put videli, bez daha. Knez Mavrokordato je voleo modernu tehnologiju. U kupoli, na centralnom delu se nalazio teleskop, a u letnjikovcu moderni aparati koje su mnogi tada prvi put videli.
Knez je organizovao svakog petka skupove, koncerte i balove na koje su dolazili ugledni Kikinđani. Mnogi ga se sećaju po belom odelu i velikom belom šeširu. Pri ulasku u dvorac, privlačio je pažnju lični knežev grb. On i danas postoji u celosti i na osnovu njega se može saznati mnogo o knezu Mavrokordato.
Orden Svetog Save koji se vidi na grbu bio je državni orden u Kraljevini Jugoslaviji, a danas predstavlja najviše odlikovanje koje dodeljuje Srpska pravoslavna crkva.
Na imanju osim bazena nisu postojale druge vodene površine. Kanal koji tamo danas postoji je prokopan dosta kasnije. Zajedno sa suprugom Katarinom podigao je kapelu na groblju u Kikindi .
Mavrokordato i koja je poznata kao zgrada sa najdužim balkonom na svetu.https://t.co/VmM2OaYrsH
— Robert Coban (@robert_coban) November 6, 2020
Knez je preminuo 1.7.1939. godine u Beogradu. Nije imao naslednike. Ruska emigracija toga dana je izgubila velikog dobrotvora i osvedočenog prijatelja, koji je sve svoje snage žrtvovao dobrotvornoj delatnosti.
Na kneževoj sahrani prisustvovali su brojni izaslanici kralja i ministri. Kneginja Katarina umrla je u Beogradu 2.6.1968. godine.
Nakon kneževe smrti, u toku i za vreme drugog svetskog rata, imanje, vrt i letnjikovac su oduzeti i agrarnom reformom nakon drugog svetskog rata pripali poljoprivrednom preduezeću „Galad“. Do 1970. godine u letnjikovcu je bila upravna zgrada, pa je on delimično i održavan. Vrt oko letnjikovca je počeo da gubi na svojoj lepoti.
Nakon što je upravna zgrada iseljena, dvorac su počeli da ruše građani i koriste njegovu građu za svoje potrebe. Devedesetih godina dvadesetog veka bio je prisutan centralni deo dvorca. 1989. Godine u letnjikovcu je snimljen film u kome igra Žarko Laušević pod nazivom „ Atoski vrtovi“.
Погледајте ову објаву у апликацији Instagram
Krajem dvadesetog veka, dvorac je potpuno srušen.
Danas postoje samo četiri stuba, zabat i deo temelja, koji su potpuno zarasli u korov. Nekadašnji park izuzetne lepote sada je gusta i neprohodna šuma. I kao takva prestavlja vrlo bitnu zelenu površinu za opštinu Kikinda, kao jednu od najmannje pošumljenih oblasti u regionu. U šumi se mogu naći hrastovi starosti oko 90 godina koje bi trebalo zaštiti.
Mnogi ne znaju da je tamo nekad postojala građevina izuzetne lepote. Ukoliko slučajno naiđu na četiri stuba, zapitaju se šta je tu nekad bilo. U Kikindi sve manji broj ljudi može da ispriča tačne podatke o ruskom knezu i njegovom letnjikovcu i vrtu.
(Glas javnosti/ Baština bez zaštite)
SKINI APLIKACIJU
.png)
