KAKVU TO ISTORIJU UČE NAŠA DECA? Profesorka OŠ iz Beograda radi za Udruženje iz Haga koje nam uvodi presude Međunarodnog tribunala u UDŽBENIKE! (FOTO)

Emina Živković, profesorka istorije osnovne škole "Đura Jakšić" u Beogradu radi za udruženje za društvenu istoriju iz Haga "Euroclio" koje nam uvodi haške presude u časove istorije, saznaje Glas javnosti.

Kako je navedeno na zvaničnom sajtu tog udruženja EuroClio je Evropsko udruženje nastavnika istorije osnovano 1992. godine uz podršku Saveta Evrope prvobitno zamišljeno kao godišnji skup nacionalnih udruženja nastavnika istorije, ali je ubrzo pokrenulo i sopstvene projekte te okuplja nastavnike istorije iz cele Evrope.

- Misija je da inspirišemo i podržimo nastavnike da učenike uključe u inovativnu i odgovornu istoriju i građansko obrazovanje. Članovi udruženja tvrde da se zalažu  za visokokvalitetno obrazovanje iz istorije, nasleđa i građanstva na evropskom i međunarodnom nivou kao i da deluju kao posrednik između zajednice nastavnika istorije u Evropi i međuvladinih organizacija kao što su Savet Evrope, EU i UNESCO, i nacionalnih vlasti država, piše na sajtu udruženja Euroclio.

Dakle, ključno pitanje je kakvu istoriju uče naša deca u školama?

Premijerka Srbije Ana Brnabić je još 2018. podsetila da najviši državni organi Srbije i dalje imaju problem da javno prihvate presude međunarodnih sudova, pa se tako primera radi lekcija o Srebrenici nalazi u udženiku za treći razred gimnazije prirodno-matematičkog smera i četvrti razred opšteg i društveno-jezičkog smera) u izdanju Zavoda za udžbenika iz 2016. godine.

Tragični događaji se opisuju se kao "ratni zločin i zločin protiv čovečnosti koji je počinila vojska Republike Srpske uz pomoć paravojnih formacija nad vojnicima i civilima Bošnjacima” u udžbeniku Đorđa Đurića i Momčila Pavlovića u izdanju Zavoda za udžbenike iz 2016. godine. Autori ovog udžbenika takođe navode da je sam broj ubijenih sporan, odnosno da је po nekima ubijeno 8.000 ljudi, a prema drugima se ti brojevi ocenjuju kao preterivanje".

Drugi udžbenik spominje Srebrenicu u pasusu u kojem se taksativno nabrajaju mnogi drugi zločini tog vremena. Ovo je udžbenik Mire Radojević iz 2014. godine u izdanju izdavačke kuće Klet (za treći razred gimnazije prirodno-matematičkog smera, četvrti razred gimnazije društveno-jezičkog smera i opšteg tipa i četvrti razred srednje stručne škole za obrazovne profile pravni tehničar i birotehničar).

Za ove zločine koji su svi zajedno opisani kao "najstrašniji primeri etničkog čišćenja i masovnih zločina nad zarobljenicima i civilnim stanovništvom” tvrdi se da se  ”u domaćoj i međunarodnoj javnosti, kao i pred sudovima još vode rasprave o karakteru počinjenih ubistava i nasilja praćene neslaganjima oko pitanja da li pojedini mogu biti kvalifikovani kao ratni zločin ili genocid.”

U poslednjoj rečenici, ove lekcije u udžbeniku autorka tvrdi da su "radi procesuiranja optuženih za ratne zločine Ujedinjene nacije osnovale Međunarodni krivični sud, ali saglasnost nije postignuta ni oko njegovog rada".

Srebrenici je dodeljena jedna kratka rečenica: "Oružane sukobe pratili su masovni zločini među kojima se izdvajao zločin u Srebrenici" u udžbeniku autora Radoša Ljušića i Ljubodraga Dimića iz 2015. godine u izdanju Freske (za treći razred gimnazije prirodno-matematičkog smera i četvrti razred opšteg i društveno-jezičkog smera).” To je sve o tome.

Aktivnosti tribunala u Hagu spominju se kod opisivanja lidera u jugoslovenskim ratovima. Kod opisa Franje Tuđmana navodi se da ga je  ”Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju označio jednim od vinovnika rata i učesnika u ”udruženom zločinačkom poduhvatu”, ali optužnica protiv njega, pod pritiskom Zapada, nikada nije podignuta.” Što se tiče Alije Izetbegovića možemo da pročitamo da je ”haški sud vršio istragu protiv umešanosti u zločine učinjene na prostoru BiH, ali optužnica, pod pritiskom međunarodne zajednice, nikada nije podignuta.”

Na kraju, spominje se takođe i da je Haški sud podigao optužnicu protiv Radovan Karadžić ”u kojoj ga je teretio po komandnoj odgovornosti za zločine genocida, zločine protiv čovečnosti, teške povrede Ženevske konvencije iz 1949. proterivanje po političkoj, rasnoj i verskoj osnovi, prisilna preseljenja."

Nezavisna međunarodna komisija za istraživanje stradanja svih naroda u srebreničkoj regiji u periodu 1992-1995. godine, koju je formirala Vlada Republike Srpske, zaključila je 21. jula da se u Srebrenici nije dogodio ni pojedinačni zločin genocida niti genocid uopšte.

Ostaje da se vidi hoće li novi autori predstaviti u nekim novim lekcijama istoriju kakva je do sada učena ili će se još jednom potvrditi ona Hegelova da iz istorije učimo da od istorije ne učimo ništa.

(Glas javnosti)

SKINI APLIKACIJU