SAGA "MALI ALBERT": Eksperiment koji je prekoračio granice etike u psihologiji
Autor: Glas javnosti
Eksperiment "Mali Albert" je jedno od najpoznatijih istraživanja u istoriji psihologije, koje je sproveo Džon B. Vatson sa svojom asistentkinjom Rozali Rajner 1920. godine.
Cilj eksperimenta bio je da se demonstrira kako se putem klasičnog uslovljavanja može izazvati emocionalni odgovor kod ljudi, u ovom slučaju, strah od belog pacova kod devetomesečnog dečaka poznatog kao "Mali Albert".
Vatson i Rajner su izložili Alberta različitim stimuli, uključujući belog pacova, nakon čega bi proizveli glasan zvuk udarajući čekićem po metalnoj šipki, čime je Albert počeo da pokazuje strah od pacova i drugih "dlakavih" stimuli, što je primer generalizacije stimulusa.
Identitet Malog Alberta bio je predmet debate među istraživačima. Jedna teorija tvrdi da je Albert zapravo bio Douglas Merritte, dete koje je preminulo sa šest godina od hidrocefalusa, dok druga teorija sugeriše da je bio Viliam Albert Barger, koji je preminuo 2007. godine u 87. godini.
Bargerova sestričina je navela da je njen ujak imao određenu antipatiju prema psima, ali nije bilo dokaza da je to bilo povezano sa Vatsonovim eksperimentom.
Eksperiment danas se smatra neetičkim prema etičkom kodu Američke psihološke asocijacije, i takva istraživanja ne bi bila dozvoljena po trenutnim regulativama za zaštitu učesnika u istraživanjima.
Kritike na eksperiment uključuju nedostatak empirijskih dokaza da je Albert razvio fobiju od pacova ili da su životinje konzistentno izazivale njegov strah tokom eksperimenta, kao i pitanje zdravstvenog stanja deteta korišćenog u eksperimentu, koje je bilo označeno kao veoma bolesno i sa simptomima hidrocefalusa od rođenja.
Osim etičkih pitanja, eksperiment je pokazao važnost i uticaj klasičnog uslovljavanja u psihologiji, ali i potrebu za strožim etičkim standardima u istraživanjima. Watsonovo istraživanje je imalo dugotrajan uticaj na razvoj behaviorističke psihologije, ali je takođe služilo kao primer potrebe za razvojem etičkih smernica u nauci o ponašanju.
Glas javnosti
BONUS VIDEO
SKINI APLIKACIJU
.png)
