Preminula MILICA MALJKOVIĆ, Srpknja koja je PREŽIVELA 42 DANA U PAKLU USTAŠKE JAME RAVNI DOLAC (VIDEO)

Tužna vest potresla je Srbij! Preminula je Milica Maljković, srpska heroina koja je preživela pakao ustaške jame iz Drugog svetskog rata.

Milica Maljković, rođena Bošković, bila je rodom je iz Donjih Rujana kod Livna. Njeno mirno detinjstvo prekinula je, kao i kod mnogih drugih, brutalnost Drugog svetskog rata.

Na Ognjenu Mariju, 30. jula 1941. godine, ustaše iz Rujana i okoline odveli su Milicu, njenu majku, sestru – ukupno 218 srpskih žena, dece i staraca iz ovog sela i žive ih bacili u jamu Ravni Dolac na Dinari.

 Milica je bila među 14-oro onih koji su Božijom voljom preživeli pakao jame Ravni Dolac i dočekali da budu živi izvađeni nakon 42 dana provedena bez hrane u jami dubokoj preko 40 metara. Njeno, kao i svedočenje drugih ‘jamarica’, zabeležio je novinar i publicista Budo Simonović u svojoj knjizi Ognjena Marija Livanjska.

Knjiga je posvećena ustaškim pokoljima nad Srbima u Livnu i okolini, odnosno u selima na rubu Livanjskog polja, počinjenim u proljeće i ljeto 1941. godine, a ponovljenim i u najnovijim ratnim sukobima na tom području, posebno tokom 1992. i 1993. godine.

To je priča o 1.587 žrtava, pretežno dece i nejači, mučenih i na najzverskiji način ubijenih na gubilištima u okolini Livna.

U knjizi, koja je do sada doživjela šest izdanja, koja je prevedena i na engleski i ruski jezik, pored ostalog, nalazi se i spisak od 1.587 imena stradalih Srba iz Livna i okoline, na kojem je više od 700 mlađih od 15 godina. Među njima je i veliki broj tek rođene dece. Samo na spisku žrtava iz sela Golinjevo, u kojem su istrebljeni svi Srbi, recimo, nalazi se dvadeset i četvoro nekrštene dece.

Zločini u Livanjskom kraju odskaču po nemilosrdnosti i bestijalnosti koju su ustaše ispoljile, po tome što su ovde žive i zdrave ljude, pretežno nejač, bacali u jame „bezdanke” i onda ih danima dotucali kamenjem i bombama i morili žeđu i glađu.

Vrhunac svakako predstavlja jama Ravni dolac na Dinari, duboka više od 50 metara, u koju su ustaše na Ognjenu Mariju, 30. jula 1941. godine, bacile 218 žitelja, žena i dece iz sela Gornji i Donji Rujani. Njih četrnaestoro, trinaest mladih žena i devojčica i jedan četrnaestogodišnji dečak, nekim čudom su ipak preživeli i zahvaljujući prvenstveno jednom Hrvatu, ustaškom žandaru Vinku Tomašu, izvađeni i spašeni iz jame posle mesec i po dana. Dve od tih mučenica su Boja Lalić i Milka Maljković.

Da čudo bude veće, tri od tih preživelih mladih žena, Stana Lalić, Gospava Bošković i Sava Kozomara, bile u poodmakloj trudnoći. Stana u jami pobacila, a Gospava i Sava se normalno porodile dva-tri meseca pošto su izbavljene iz jame – Sava Kozomara čak rodila dvojke...

Zanimljivo je da je na svim od oko dvadeset u knjizi opisanih gubilišta, čak i u selu Golinjevu gde je svih 256 Srba završilo u jami, uvek nekim čudom ostajao neko da kaže kako je bilo, uprkos zlotvorima koji su na sve načine nastojali da sakriju svoje zločinačke tragove. Ako ništa drugo i neko od zločinaca je, pritisnut grižom savesti, vremenom progovorio.

Tako se, recimo, zahvaljujući Ismetu Duranu, mladom vozaču autobusa smrti saznalo o bestijalnim orgijama koje su ustaški koljači izvodili nad Srbima u šumi na Kupreškim vratima gdje se završavalo njihovo obećano spasonosno putovanje u Srbiju. Zahvaljujući grozomornoj ispovijesti Ismeta Durana, koja je našla mesta i u knjizi „Ognjena Marija livanjska”, znameniti Lordan Zafranović će snimiti one stravične scene ustaških zverstava u svom kultnom filmu „Okupacija u 26 slika” koji će ga proslaviti i kao čovjeka i kao sineastu (Zafranović – i to je malo poznato - nije pristao da iz filma izbaci te grozomorne epizode, tih nekoliko minuta užasa i ustaškog orgijanja čak ni po cijenu „Oskara”!).

Uprkos svemu, knjiga „Ognjena Marija livanjska” jeste knjiga tuge i bola, ali nije knjiga mržnje, već krik protesta protiv zla u ljudima, apel da se ono nikad i nigde više ne ponovi, poziv da se ne zaborave ni oni mudri, hrabri i plemeniti ljudi, inovjerci koji su imali snage i smjelosti da se i u tom obezljuđenom, svirepom vremenu uzdignu i odupru zlu i zlotvorima iz svoje vjere, da pokažu da su ljudi i da ljude ne cijene po kapama već po glavama - da ne gledaju ko se kako krsti i ko se kako Bogu moli...

(Glas javnosti)

SKINI APLIKACIJU