Usamljenost je kao epidemija današnjice
Društvo
Autor: Glas javnosti
Autor: Glas javnosti
Sve više ljudi - i mladih i starih - oseća se usamljeno, pokazuju nova istraživanja. Kako je moguće da se u vreme kada je svet još više povezan zahvaljujući pametnim telefonima, četvrtina svetske populacije oseća izolovano?
Nova istraživanja sugerišu da se rastući osećaj usamljenosti i povezani rizici od moždanog udara, srčanih bolesti, depresije i stresa šire među mladima i starijim građanima u industrijalizovanim zemljama.
Među mladima od 16 do 24 godine, udeo onih koji svakodnevno kontaktiraju prijatelje pao je sa 44 procenta u 2015. na 36 procenata u 2022. godini, nakon pada od devet poena između 2006. i 2015. godine, pokauju podaci Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD).
Muškarci i mladi kao nova rizična grupa
Između 2018. i 2022. godine, mladi ljudi su bili grupa koja je najviše pogođena osećajem da su se društveni odnosi pogoršali, izvestio je OECD na nedavnom sastanku u Parizu.
Među starijim osobama starosti 65 i više godina, najveći porast socijalne izolacije primećen je u svim starosnim grupama. Udeo ljudi koji su rekli da nikada ne viđaju prijatelje porastao je za 5,5 procentnih poena na 11,4 odsto između 2015. i 2022. godine.
Dugoročna usamljenost povezana je sa nekoliko poznatih zdravstvenih rizika, ali OECD takođe ukazuje na njenu povezanost sa lošijim radnim učinkom, većom verovatnoćom nezaposlenosti ili ranog napuštanja škole.
Istraživači su primetili da se muškarci i mladi pojavljuju kao nove rizične grupe.
Dok su muškarci tradicionalno bili u grupama sa nižim stopama usamljenosti i boljim kvalitetom odnosa nego žene, u anketama između 2018. i 2022. godine situacija se među njima pogoršala u oba slučaja, rekli su autori studije.
Nezaposlenost, pandemija, druženje
Istovremeno, značajni faktori koji utiču na osećaj usamljenosti uključuju nezaposlenost i niske prihode, kao i dublju starost i život u samoći.
U poređenju sa opštom populacijom, nezaposleni i oni sa najnižim prihodima imaju oko dva puta veću verovatnoću da se osećaju usamljeno.
Ali OECD upozorava da je ukupni porast individualne izolacije verovatno odraz nevoljnosti da se uključe u kontakt licem u lice koji je zahvatio svet tokom pandemije virusa korona.
Generalno, studija OECD-a pokazuje da je u industrijalizovanim zemljama udeo ljudi koji se lično sastaju i druže stalno u padu u poslednjih 15 godina, dok je čest kontakt sa prijateljima i porodicom putem telefona ili društvenih medija porastao.
Glas javnosti /S04S
Usamljenost uprkos tehnologiji koja bi trebalo da nas povezuje
Slični podaci iz 2024. godine ukazivali su na to da se skoro četvrtina svetske populacije oseća usamljeno, a američka istraživačka organizacija „Galup“ upozorila je na ozbiljne fizičke i mentalne posledice.
Porast usamljenosti dolazi uprkos decenijama tehnološkog napretka, poput stvaranja društvenih medija, koji mogu pomoći ljudima da ostanu povezani jedni sa drugima do stepena koji je verovatno neuporediv u ljudskoj istoriji.
Istraživanja su pokazala da starije osobe mogu da spreče usamljenost korišćenjem interneta. Studija iz 2024. godine objavljena u časopisu „Nature Human Behaviour“otkrila je da ljudi stariji od 50 godina koji koriste internet u proseku imaju manje simptoma depresije.
Istovremeno, međutim, a posebno među mlađim ljudima, postoje dokazi da zavisnost od pametnih telefona i beskrajno slanje poruka i proveravanje aplikacija doprinose problemima mentalnog zdravlja.
Društvene mreže i demografske promene
Godine 2023, američki glavni hirurg Vivek Marti upozorio je da društvene mreže štete mlađim korisnicima.
Iste godine, Marti je upozorio na širu epidemiju usamljenosti u Sjedinjenim Državama, napominjući da ona dovodi do većeg rizika od kardiovaskularnih bolesti, demencije, moždanog udara, depresije, anksioznosti i prerane smrti. Krajem 2023. godine, Svetska zdravstvena organizacija (SZO) je usamljenost navela kao zdravstveni problem.
Demografske i društvene promene u bogatim zemljama, prema nekim studijama, doprinele su povećanju broja usamljenih ljudi. Jedan od razloga je taj što su porodice manje, a stariji ljudi se sve više smeštaju u domove za penzionere umesto da se o njima brinu članovi porodice.
Lekari sa Univerziteta Harvard objavili su 2025. godine istraživanje koje pokazuje da ljudi stariji od 50 godina koji su „hronično usamljeni“ imaju 56odsto veću verovatnoću da dožive moždani udar nego njihovi vršnjaci.
Glas javnosti /S04S
SKINI APLIKACIJU
